Nieżyt nosa – czym jest?

Nieżyt nosa, określany przez pacjentów potocznie katarem, najczęściej jest objawem zakażenia wirusowego lub bakteryjnego. Medycyna wyróżnia również nieinfekcyjny, alergiczny nieżyt nosa (ANN). Dowiedz się, jakie alergeny mogą wywoływać alergiczny nieżyt nosa i jakie metody leczenia można wybrać.

Czym jest alergiczny nieżyt nosa? Przyczyny problemu

Alergiczny nieżyt nosa (inaczej katar alergiczny) to skutek nadreaktywności układu immunologicznego, który traktuje alergeny jako realne zagrożenie dla organizmu. Co najczęściej wywołuje nieżyt nosa o podłożu alergicznym? Do podstawowych czynników uczulających zaliczana jest:

• sierść zwierząt domowych (np. psa, kota, świnki morskiej, chomika),
• roztocza kurzu,
• zarodniki pleśni, głównie Cladosporium i Alternaria,
• pyłki traw (np. żyto, kostrzewa łąkowa),
• pyłki chwastów (np. babka lancetowata),
• pyłki drzew (np. brzoza, dąb, leszczyna),
• alergeny zawodowe – czyli takie, które występują w miejscu pracy, np. lateks.

Katar alergiczny może utrzymywać się przez cały rok (np. przy alergii na roztocza kurzu) lub pojawiać się sezonowo (np. w okresie pylenia danego gatunku roślin). Zwykle najcięższą porą roku dla alergików jest wiosna.

Alergiczny nieżyt nosa a katar infekcyjny – czym się różnią?

Zastanawiasz się, jak odróżnić alergiczny nieżyt nosa od kataru przeziębieniowego? W przypadku kataru wywołanego alergią poza seryjnym kichaniem i swędzeniem nosa mogą wystąpić charakterystyczne objawy współtowarzyszące, takie jak np.:

• obrzęk powiek,
• łzawienie oczu,
• zaczerwienione oczy.

Może występować również ból głowy i gardła, świąd uszu. Ponadto alergiczny nieżyt nosa cechuje się bardzo wodnistą, bezbarwną i obfitą wydzieliną. U osób z katarem infekcyjnym (wirusowym) wydzielina początkowo jest rzadka, a po 2-3 dniach gęstnieje, z kolei gęsta wydzielina barwy zielonkawej lub żółtej może wskazywać na podłoże bakteryjne. Warto wspomnieć, że wirusowy nieżyt nosa utrzymuje się około 7 dni (samoistnie mija), a ANN trwa tak długo, jak długo chory ma styczność z konkretnym alergenem. Biorąc pod uwagę nasilenie symptomów, wyróżniamy katar alergiczny:

• łagodny,
• umiarkowany,
• ciężki.

Jak przebiega rozpoznanie alergicznego nieżytu nosa?

Kluczowe znaczenie we właściwym rozpoznaniu ma wywiad z chorym. Kolejnym krokiem diagnostycznym jest badanie przedmiotowe (obserwacja, rynoskopia przednia i endoskopia jam nosa). Podejrzenie alergicznego nieżytu nosa potwierdzają dodatnie wyniki testów skórnych. Gdy z różnych względów tego typu testów nie można przeprowadzić (np. u niemowląt, małych dzieci), wykonuje się pomiar stężenia specyficznego IgE w surowicy. Badaniem bardzo przydatnym w diagnostyce alergicznego nieżytu nosa sezonowego i całorocznego jest próba prowokacyjna donosowa (lekarz wprowadza do nosa dawkę alergenu i ocenia objawy).

Wiedz, że nieleczony katar alergiczny może sprzyjać rozwojowi astmy oskrzelowej i nawracającym zapaleniom zatok oraz uszu. Jakie kroki podjąć w walce z ANN?

Jak zwalczyć alergiczny nieżyt nosa? Leczenie ANN

Podstawowym elementem terapii przy ANN jest unikanie ekspozycji na alergen. Aby zapobiec narastaniu istniejących objawów, lekarz może zlecić choremu na alergiczny nieżyt nosa przyjmowanie leków przeciwhistaminowych lub kortykosteroidów (donosowo). W ramach leczenia alergii możesz też skorzystać z immunoterapii swoistej, która polega na podawaniu szczepionki zawierającej dany alergen, we wzrastających dawkach. Jako że proces odczulania trwa kilka lat, konieczna jest dobra współpraca między alergikiem a lekarzem. Warto mieć świadomość, że skuteczność tej metody zależy m.in. od rodzaju alergenu i typu alergii. Przykładowo, immunoterapia jest mało skuteczna u pacjentów z astmą oskrzelową, uczulonych na wiele alergenów.

Natomiast, aby ograniczyć wnikanie alergenów do organizmu, możesz użyć np. wyrobu medycznego w postaci sprayu do nosa Fiorda Protect MD. Wyrób medyczny Fiorda Protect MD stosuje się m.in. w celu ochrony przed wnikaniem do jamy nosowej szkodliwych czynników, jak np. alergeny.

Źródła:
Świerczyńska-Krępa M., Alergiczny nieżyt nosa, „mp.pl”, 15.03.2017, [dostęp: 17.01.2022]
https://www.mp.pl/pacjent/alergie/chorobyalergiczne/choroby/57586,alergiczny-niezyt-nosa
Brzoznowski W., Standardy diagnostyczne i terapeutyczne alergicznego nieżytu nosa, [dostęp: 17.01.2022]
https://journals.viamedica.pl/forum_medycyny_rodzinnej/article/viewFile/10155/8655
Rogala B., Skuteczność immunoterapii alergenowej, „mp.pl”, 08.11.2012, [dostęp: 17.01.2022]
https://www.mp.pl/pacjent/alergie/chorobyalergiczne/wartowiedziec/57607,skutecznosc-immunoterapii-alergenowej

Płukanie gardła – jak zrobić to prawidłowo?

Płukanie gardła to jeden z tradycyjnych sposobów radzenia sobie z dolegliwościami, które wynikają z bakteryjnych i wirusowych infekcji gardła. Aby ...

Czytaj Dalej

Jakie zioła na ból gardła? Co warto stosować?

Zioła mają ogromną moc, którą ludzkość zna już od tysięcy lat. Od wieków wykorzystywane są w kuchni, nadając naszym potrawom ...

Czytaj Dalej

Angina — czym się objawia i jak ją leczyć?

Angina to dość często występująca choroba górnych dróg oddechowych, nazywana niekiedy ostrym zapaleniem gardła (czasem też migdałków i błony śluzowej) ...

Czytaj Dalej